Wat als er géén industriële walvisjacht was geweest?
Walvissen zijn letterlijk en figuurlijk enorme klimaatingenieurs. Met hun mest en de verspreiding daarvan helpen zij het fytoplankton CO2 uit de atmosfeer op te nemen en zuurstof, O2, te produceren. Het aantal nu levende walvissen ligt ver onder het aantal walvissen dat leefde voor de commerciële jacht op deze dieren. Hoe groot was hun positieve invloed dan geweest? Lees hier de nieuwe Fin & Facts:
Eeuwenlang is er over de hele wereld op walvissen gejaagd. De wereldwijde afname van grote walvissen door walvisjacht is geschat op tenminste 66%, maar is misschien wel 90% geweest!
Deze jacht is waarschijnlijk ooit voortgekomen uit het consumeren van gestrande walvissen door kustbewoners. Omdat het vlees en vet deze ‘verzamelaars’ goed beviel, is er in de loop van tijd ook een actieve jacht op zee op deze dieren ontstaan. Zo zijn er in Zuid-Korea rotsschilderingen gevonden die bootjes met walvisjagers tonen die dateren uit ca. 6.000 voor Christus.
Veelal gebeurde het jagen op walvissen in de begintijd vanaf kleine boten nabij de kust. Aangewakkerd in de loop der jaren, door de stijgende vraag naar walvisvlees en -vet, nam de walvisjacht snel toe. Dit werd mogelijk gemaakt door de ontwikkeling van grotere, snellere en sterkere zeilboten en daarna de komst van stoomboten.
Het walvisvet werd in toenemende mate gebruikt als brandstof voor onder meer olielampen. Met de toename van het gebruik van aardolie begin 20e eeuw werd er voor de industrie een nieuw tijdperk ingeluid. Dit betekende ook, hoe raar het ook klinkt, een afname van de walvisjacht en dus ook de redding van veel walvissoorten.
De laatste decennia is de olie-industrie echter steeds meer tegenover het behoud van walvissen komen te staan. De verbranding van fossiele brandstoffen (onder andere aardolie) is de grootste oorzaak van klimaatverandering en zorgt voor opwarming van het zeewater dat onder andere voor het wegtrekken van veel vissoorten leidt.
In de jaren zeventig van de vorige eeuw kwamen er steeds meer protesten tegen de toen nog veel gaande walvisjacht. Met name Greenpeace voerde fel en veel actie tegen onder andere Japanse, Noorse, IJslandse en Spaanse walvisvaarders. Greenpeace en later ook Sea Shepherd konden op zeer veel steun rekenen van de wereldbevolking. Meer en meer landen stopten met de jacht en het Internationale Whaling Commission (IWC) kondigde tenslotte in 1986 een wereldwijd moratorium in. Ofwel een stop van alle commerciële walvisjacht. Er zijn echter nog steeds landen die onder het mom van onderzoek jacht maken op walvissen of een uitzonderingspositie hebben verworven om met een vastgesteld quotum, op minder bedreigde soorten, zoals de dwergvinvis, te kunnen blijven jagen.
Nu, in 2022, zijn veel soorten walvissen nog steeds bedreigd in hun voortbestaan. De walvisjacht lijkt voor een groot deel voorbij, maar er zijn nieuwe bedreigingen bijgekomen. Denk hierbij aan aanvaringen met schepen, losgeslagen, onafbreekbare visnetten en vislijnen, de wereldwijde scheepvaart met haar toenemende lawaai en de klimaatverandering. Met sommige soorten, zoals de bultrug, gaat het wel goed. Hiervan verwacht men dat deze in zo’n 20 jaar weer het aantal bereikt heeft van voor de commerciële jacht.
De vraag die je vaak hoort is hoe groot of klein zou het klimaatprobleem zijn geweest als we de walvissen en zeeën met rust hadden gelaten? Eigenlijk een vraag die er nu niet toe doet, maar we kunnen wel werken aan het onderkennen van de rol van walvissen als klimaatingenieurs en de kennis hierover beter verspreiden en de walvissen zelf beter beschermen!
Wil je hier meer over weten? Ga dan naar onze interactieve Whale Poo Seamulation en leer meer over de rol van walvissen en kruip daarbij zelf achter de knoppen!
Volg ons ook op Facebook of Instagram, dan krijg je vanzelf de volgende Fin & Facts!
Om het belang van walvisachtigen voor het klimaat en de biodiversiteit verder onder de aandacht te brengen en ze nog meer te beschermen, heeft Rugvin jouw hulp nodig! Met jouw donatie kunnen wij de benodigde acties financieren. Wil jij ons helpen? Klik dan op de knop om een donatie te doen.
