Bruinvissen worden tussen de 1.40 en 1.90 m groot en wegen gemiddeld tussen de 50 en 70 kg. De vrouwelijke dieren (koeien) zijn gemiddeld iets groter dan de mannetjes. Kalfjes worden geboren in de periode mei-augustus met een gewicht van circa 5 kg en een lengte tussen de 67 en 90 cm.
Een typische bruinviswaarneming is een glimp van een stuk rug met de driehoekige vin die iets achter het midden geplaatst is, welke een voorwaartse rollende beweging maakt.
De dieren zoeken voedsel op en rond de zeebodem en vaak ook wel aan het oppervlak. Hier eten ze een gevarieerd menu van kleinere vissoorten als grondels, haring, wijting en sprot, maar ook inktvissen en soms schaaldiertjes. De dieren duiken normaal korter dan vijf minuten. Het uit het water springen wordt zelden waargenomen, als dit gebeurt is dit vermoedelijk in de paartijd. De gewone bruinvis leeft in de Noordzee veelal alleen, in moeder-kalf verband of soms in groepjes van 3 tot 8 dieren.
De gewone bruinvis is een normale verschijning in de Nederlandse wateren en is de enige bruinvis, van de zes soorten bruinvissen, die in Europa kan worden waargenomen. Naast de gehele Noordzee en Waddenzee wordt hij ook waargenomen in de Oosterschelde. Wereldwijd wordt hij op het gehele noordelijk halfrond waargenomen in wateren die meestal niet dieper zijn dan 200 meter.
Waarnemingen in Nederland
De gemiddelde groepsgrootte die Stichting Rugvin vaststelt vanaf de Stena Line is 1,8 dier per observatie). Bij een hoog voedselaanbod komen deze groepjes tijdelijk bij elkaar. Dit wordt echter zelden gezien. Normaal gesproken zijn de dieren op hun hoede voor boten, hoewel de gewone bruinvissen in de Oosterschelde toch regelmatig in de buurt van kleine boten worden gezien.
Stichting Rugvin doet specifiek onderzoek naar de bruinvis in de Oosterschelde aan de hand van:
Zie verder ook onze serie bruinvis blogs onderop deze pagina.
In mei 2020 heeft Stichting Rugvin in samenwerking met het Wereld Natuur Fonds het Bruinvisrapport uitgebracht ten behoeve van de WWF #Noordzeedag 2020. In dit rapport tref je een actuele beschrijving van de meest voorkomende walvisachtige van de Noordzee. In dit document vind je een beschrijving van het dier met haar kenmerken, haar gedrag, geschiedenis en jacht en de hedendaagse bedreigingen.
Het document is geschreven door Nynke Osinga en Frank Zanderink.
Het is ook in de Engelse vertaling verkrijgbaar.
Luister hier naar een opname van een bruinvis nabij Studio Bruinvis. Je hoort twee verschillende geluiden. De korte echolocatieklikjes, clicks en verhoogde “piepjes” de “buzzes”, het moment wanneer de bruinvis nabij de prooivis is.