47 bruinvissen waaronder 4 kalfjes tijdens overtocht naar Harwich
Tijdens de walvismonitoringsovertocht van Hoek van Holland naar Harwich met de Stena Line veerboten op 27 en 28 mei zijn 47 bruinvissen waargenomen. Met dit aantal van 47 komt het totaal aantal waargenomen bruivnissen in 2017 op 219. Onder de bruinvissen waren vier moeders met hun kalf. Het spotten van moeders met kalf in dit deel van de Noordzee in de maand mei is zowel vroeg als vrij uitzonderlijk! De twee observers hadden een relatief kalme zee bij een tropische zon.
Hieronder de blog van deze trip:
27 en 28 mei 2017
Zaterdag
Het heeft wat voeten in de aarde gehad, maar na een hoop last-minute regelwerk is de Stena-telling van mei dan eindelijk onderweg. Inval-waarnemer Kees Eekhout is gelukkig in staat om de positie van tweede observer te vullen. Gelukkig maar, want de weersvoorspellingen wijzen met name morgen aan als een goede dag om te observeren. Niets verloop zoals normaal. De normale contacten binnen Stena zijn vanwege het lange weekeind niet te bereiken. Pas op zaterdagochtend is boeking rond en kunnen we vertrekken. Zelfs de wind voldoet niet aan de norm. Gewoonlijk waait het een stuk harder dan windfinder voorspelt. Vandaag daarentegen is het bijna windstil in Hoek van Holland. We weten succesvol aan boord te komen en tijdens het passeren van de bakens begint te telling. De kapitein van de Hollandica wijst ons erop dat hij gisteren vlak voor Hoek van Holland drie dolfijnen met een witte rug heeft gezien. In alle waarschijnlijkheid zijn dit witsnuitdolfijnen geweest.
De zon staat hoog, er is nauwelijks een schittering en de wind gaat liggen. Perfect. Het duurt dan ook niet lang voor de eerste bruinvis kan worden genoteerd. Een moeder met kalf komt mooi boven en op dik 500 meter is het kalf goed te onderscheiden. Prachtig. In dit gebied volgen meer waarnemingen. Het is opvallend dat de waarnemingen vanaf nu eigenlijk best lastig zijn. De dieren laten zich niet zo goed en erg sporadisch zien. Normaal komt een bruinvis 3-5 keer boven per interval. Nu daarentegen zijn ze zelden meer dan twee keer te zien en komen ze nooit boven voor een tweede interval. Gelukkig is de zee nu zo vlak als een spiegel en verraden de kringen die worden veroorzaakt door het bovenkomen de aanwezigheid van de bruinvissen.
Perfect weer
Na ongeveer twee uur varen we het windstille gebied uit en neemt de wind toe van windkracht één naar een ferme vier. Dit maakt observeren een stuk lastiger. De dieren zijn nu moeilijker te vinden en de schittering van de zon helpt zeker niet mee. Jammerlijk genoeg blijft de wind onverminderd hard tot aan Harwich. Tijdens deze laatste vier uur weten we nog twee waarnemingen te noteren, Wat het totaal van vandaag brengt op 19 bruinvissen en twee zeehonden.
Zondag
Zoals voorspeld is de wind vandaag gaan liggen. Ondanks dat het vandaag erg heiig is op het water is het zicht meer dan voldoende en zijn we er zeker van dat ook vandaag weer wat bruinvissen zullen verschijnen. Dit is niet het geval tijdens het eerste deel van de tocht. Hoewel de omstandigheden perfect zijn, laten de bruinvissen zich niet zien. Wel passeren we twee rustende grijze zeehonden.
De “ramsneus” is een kenmerk van een mannelijke grijze zeehond.
Pas wanneer we na anderhalf uur het eerste windmolenpark passeren is het raak. Kleine mantelmeeuwen verraden de aanwezige bruinvissen door vlak boven ze te vliegen en af en toe op het water te landen. Dit maakt het zoeken een stuk makkelijker, want ook vandaag zijn de bruinvissen niet erg actief aan het oppervlak. Net als gisteren verdwijnen ze bijna meteen. Vreemd, want de aanwezigheid van de meeuwen betekend meestal dat de bruinvissen aan het oppervlakte jagen. Er zijn ook nog twee grijze zeehonden in dit gebied. Na het windmolenpark valt het stil. Letterlijk en figuurlijk, want de wind gaat liggen en het is opnieuw windstil. Helaas is er op een aantal genten, noordse stormvogels en kleine mantelmeeuwen niet veel te zien.
Jan van genten in formatie.
Pa na een uur of twee ontdek ik twee noordse stormvogels die vechten om iets eetbaars. Gelukkig liggen we recht op koers om te kijken waar de snack uit bestaat. Wanneer ik fotograferend het stuk “vlees” zie passeren realiseer ik me dat dit best nog weleens een stuk huid en vet van een bruinvis kan zijn. Wanneer ik later thuis de foto’s bewerk blijkt dit hoogstwaarschijnlijk waar te zijn. Zullen de bruinvissen hier ook ten prooi vallen aan de grijze zeehonden?
Een stuk bruinvishuid. Te herkennen aan de pigmentatie
Verder blijft het nog een tijdje stil. Dan komen we ongeveer twee uur voor de Hoek van Holland weer aan in een gebied waar een stuk meer bruinvissen aanwezig zijn. De teller begin nu goed te lopen. Het valt mij op dat er best veel vrouwtjes met kalfjes rondzwemmen. We weten er vandaag in totaal drie te tellen. Misschien hebben we op afstand nog een aantal kalfjes gemist.
Moeder en kalf
Het is namelijk opmerkelijk dat we slechts een paar bruinvissen binnen 300 meter zien. Het overgrote merendeel is ver buiten 500 meter. Het is maar goed dat de uitgerust zijn met verrekijkers. Binnen een uur volgen er 15 waarnemingen. Ik verwacht nog een groep vlak voor de Tweede Maasvlakte, waar we normaal een hoop bruinvissen zien. Helaas belanden we in de drukke vaargeul en varen er maar liefst twee schepen recht voor ons. Of dit nu de oorzaak is of niet. Waarnemingen van bruinvissen blijven verder uit. De teller blijft voor vandaag staan op 29 bruinvissen Wél volgen er nog een aantal grijze zeehonden, wat het dag totaal op 6 brengt. Voor mij een record. In totaal dus 47 bruinvissen en zes zeehonden tijdens werkelijk prachtige omstandigheden.
Ernst Schrijver
