We zijn het er allemaal over eens dat je als mens bepaalde rechten hebt. Zo heb je in Nederland het recht om vrij te bewegen, het recht op zorg, het recht op sociale zekerheid, en stemrecht. Maar heb je weleens nagedacht over de rechten van de natuur? Heeft een rivier het recht om vrij te stromen? Heeft een dier een intrinsiek bestaansrecht? En heeft een bruinvis recht op een natuurlijke en gezonde leefomgeving?
Rechten voor de Natuur
Steeds vaker worden de rechten van natuur erkend. Een mooi voorbeeld is de Mar Menor in Spanje. Dit is een zeewatermeer in de regio Murcia waar in 2021 tonnen aan dode vissen aanspoelde. De bewoners rondom het meer vormden een menselijke ketting en stonden hand in hand om het volledige meer heen als symbool voor bescherming. Hierna is een handtekeningenactie ontstaan om de bescherming van het meer ook grondwettelijk vast te leggen en in 2022 werd de Mar Menor een rechtspersoon met rechten die beschermd werden middels een voogd.
Rechten voor de Natuur is inmiddels een internationale beweging. In Nederland wordt deze aangevoerd door Jessica den Outer. Zij is hiervoor ook Ambassadrice vanuit de Verenigde Naties.
Wat zou Sedna zeggen?
Stichting Rugvin zet zich in en doet onderzoek naar de bruinvissen in de Oosterschelde. Maar wat zouden de bruinvissen zelf eigenlijk zeggen als ze bij ons aan tafel zitten? Als stichting erkennen wij de rechten van natuur en in het kader daarvan hebben we Sedna (een bruinvis) opgenomen als bestuurslid door middel van een voogd. Het toevoegen van Sedna als bestuurslid is bedoeld om Sedna als individu, en als vertegenwoordiger voor haar soort en het gehele mariene leven, een stem te geven. Door het toetreden van een voogd voor Sedna zal het bestuur gestimuleerd worden een nieuw perspectief aan te nemen en te luisteren naar de stem van de natuur. De stem van Sedna is even geldig als een stem van ieder ander bestuurslid.
Met deze constructie hopen wij als stichting een voorbeeld te zijn voor andere organisaties. Er komt steeds meer aandacht voor de rechten van natuur en vanuit initiatieven zoals deze zouden wel eens veranderingen in de wet en regelgeving kunnen ontstaan. Denk maar eens na over de organisatie waar jij voor werkt. Wat zou de natuur zeggen als die mee mocht praten aan de management tafel?
Waar komt de naam Sedna vandaan?
De naam Sedna komt voort uit de mythologie van verschillende Inuit groepen (bevolking van o.a. Canada en Groenland). Sedna is de godin van de zeewezens. Er zijn verschillende verhalen over haar geschiedenis, maar de rode draad in vrijwel alle versies is dat Sedna een jonge vrouw was die ongelukkig was in haar huwelijk of met de persoon met wie ze zou moeten trouwen. Ze weigert te trouwen of het huwelijk voort te zetten en wordt door haar vader uit de kano geduwd. Terwijl ze in de zee terechtkomt ontstaan de walvissen uit haar handpalmen en uit haar vingers ontstaan vissen, zeehonden, zeeleeuwen en andere waterdieren. Vanaf dan leeft zij voort als de godin van de zeewezens en aanbidden de Inuit haar voor een goede jacht.